اولین تجربه با دبیان گنو/هرد

سلام دوستان عزیز، در دو پست قبل در رابطه با این صحبت کردیم که دبیان گنو/هرد چیست و اینکه چجوری می‌شه اون رو نصب و راه‌اندازی کرد. حالا در این پست می‌خوایم به صورت مقدماتی با خود دبیان گنو/هرد و اجزای تشکیل دهنده‌ی اون آشنا بشیم.

• بسته‌ها:

دبیان گنو/هرد جزو خانواده‌ی دبیان هست. پس از بسته‌های deb و مدیر بسته‌ی dpkg استفاده می‌کنه. به صورت پیش‌فرض نرم‌افزاری گرافیکی برای مدیریت بسته‌ها نصب نیست ولی نرم‌افزارهای aptitude و apt-get که تحت ترمینال کار می‌کنند، نصب هستند. با استفاده از aptitude می‌شه تحت ترمینال بسته‌ها رو مدیریت کرد.

 همچنین می‌شه synaptic رو که پیش‌فرضِ دبیان گنو/لینوکس هست، نصب کرد.

• مخازن:

دبیان گنو/هرد بر اساس نسخه‌ی sid هست یعنی نسخه‌ی ناپایدار، پس نباید از این سیستم انتظار «پایداری» داشت چون آخرین نسخه‌ از برنامه‌ها به‌سرعت وارد مخازن می‌شوند. چون ما از نسخه‌ی «ازقبل نصب‌شده» استفاده می‌کنیم، آدرس مخازنی که از اون‌ها بسته‌ها گرفته می‌شن، موجود بوده و نیازی به وارد کردن آن‌ها به صورت دستی نیست. محتویات sources.list به قرار زیر است:

deb http://cdn.debian.net/debian/ sid main
deb-src http://cdn.debian.net/debian/ sid main

deb http://ftp.debian-ports.org/debian unreleased main
deb-src http://ftp.debian-ports.org/debian unreleased main

با دستور زیر در ترمینال می‌توانیم که محتویات sources.list را ببینیم:

$ cat /etc/apt/sources.list

• ترمینال:

ترمینال مورد استفاده به صورت پیش‌فرض xterm است، و این بدان معناست که قابلیتی مثل tab در دسترس نیست. در زیر نمایی از xterm را می‌بینیم.

ولی می‌شه ترمینال گنوم (gnome-terminal) که قابلیت tab داره رو نصب کرد.

• مدیر پنجره:

همان‌طور که از تصور بالا قابل مشاهده است، مدیر پنجره‌ی پیش‌فرض IceWM است.

• مرورگر وب:

به‌صورت پیش‌فرض w3m نصب می‌باشد که تحت ترمینال کار می‌کند. ولی می‌توان iceweasel را از طریق مخازن نصب نمود (که البته فعلاً کار نمی‌کنه https://www.gnu.org/software/hurd/open_issues/libpthread_dlopen.html ) ولی می‌شه وب (epiphany-browser) یا میدوری (midori) رو نصب کرد.

• ویرایشگر:

ویرایش‌گرهای پیش‌فرض emacs، vim، nano و xedit می‌باشند. تصویر زیر تصور ویرایش‌گر ای‌مکس است:

• بروزرسانی و مشکلات ناشی از آن:

نسخه‌ی May 2013  رو با استفاده از دستورهای زیر بروزرسانی کردم.

# apt-get update 

# apt-get dist-upgrade

و پس از دانلود ۱۸۴ مگابایت تغییرات زیر اتفاق افتاد:

Debian GNU/Hurd: از نسخه‌ی ۰٫۳ به ۰٫۵ ارتقا یافت.

grub: از نسخه‌ی ۱٫۹۹ به نسخه‌ی ۲ ارتقا یافت.

GNU Mach: از نسخه‌ی ۱٫۳٫۹۹ به ۱٫۴ ارتقا یافت.

ولی بعد از ری‌استارت دیگه محیط گرافیکی بالا نمی‌یاد و پیغام زیر رو بعد از زدن startx نشون می‌ده:

cannot open keyboard (Not a directory)

که این مشکل ناشی از یک باگ در xkb-data هست. برای رفع این باگ می‌بایستی که xkb-data موجود رو پاک کرد و نسخه‌ی قدیمی‌تر آن را نصب کرد (البته این مشکل حل شده و در نسخه‌های جدید که وارد مخازن می‌شن، حل شده). برای رفع این باگ می‌بایست که مراحل زیر را انجام داد (چون به صورت پیش‌فرض به عنوان کاربر ریشه وارد شدیم، دستورها نیازی به sudo ندارند)

الف: پاک کردن xkb-data:

# dpkg -r --force-depends xkb-data

ب: دانلود نسخه‌ی قدیمی‌تر xkb-data:

# wget http://ftp.tr.debian.org/debian/pool/main/x/xkeyboard-config/xkb-data_2.5.1-3_all.deb

ج: نصب xkb-data قدیمی‌تر:

# dpkg -i xkb-data_2.5.1-3_all.deb

بعد از این‌کار نمی‌دونم که نیازی به ری‌استارت هست یا نه. ولی من انجام دادم:

# reboot

بعد از بالا اومدن، با زدن دستور startx ما فقط یک صفحه‌ی سیاه می‌بینیم. برای رفع اون بایستی به جای startx دستور زیر رو بزنیم:

# startx /usr/bin/icewm-session

• نتیجه‌گیری کلی:

سیستم‌عامل دبیان گنو/هرد در حال حاضر بشدت ناپایدار هست، بعضی از بسته‌های اون مشکل وابستگی (dependency) دارند و قابل نصب نیستند، مثل gdm که باعث می‌شه گنوم (gnome) قابل نصب نباشه. در محیط ویرچوال باکس بسیار کند عمل می‌کنه. با این‌که xfce نسخه‌ی ۴ رو نصب کردم ولی نتونستم با دستور زیر اجراش کنم (با یک صفحه‌ی سیاه روبرو می‌شدم):

# startxfce4

و پایان‌دهنده‌ی کلام این‌که بنظر می‌رسه استفاده از دبیان گنو/هرد تنها مناسب کسانی است که می‌خواهند یا اون رو توسعه بدن یا مشکلات اون رو به توسعه‌دهنده‌ها گزارش بدن.

منابع: +