اولین تجربه با دبیان گنو/هرد

سلام دوستان عزیز، در دو پست قبل در رابطه با این صحبت کردیم که دبیان گنو/هرد چیست و اینکه چجوری می‌شه اون رو نصب و راه‌اندازی کرد. حالا در این پست می‌خوایم به صورت مقدماتی با خود دبیان گنو/هرد و اجزای تشکیل دهنده‌ی اون آشنا بشیم.

• بسته‌ها:

دبیان گنو/هرد جزو خانواده‌ی دبیان هست. پس از بسته‌های deb و مدیر بسته‌ی dpkg استفاده می‌کنه. به صورت پیش‌فرض نرم‌افزاری گرافیکی برای مدیریت بسته‌ها نصب نیست ولی نرم‌افزارهای aptitude و apt-get که تحت ترمینال کار می‌کنند، نصب هستند. با استفاده از aptitude می‌شه تحت ترمینال بسته‌ها رو مدیریت کرد.

 همچنین می‌شه synaptic رو که پیش‌فرضِ دبیان گنو/لینوکس هست، نصب کرد.

• مخازن:

دبیان گنو/هرد بر اساس نسخه‌ی sid هست یعنی نسخه‌ی ناپایدار، پس نباید از این سیستم انتظار «پایداری» داشت چون آخرین نسخه‌ از برنامه‌ها به‌سرعت وارد مخازن می‌شوند. چون ما از نسخه‌ی «ازقبل نصب‌شده» استفاده می‌کنیم، آدرس مخازنی که از اون‌ها بسته‌ها گرفته می‌شن، موجود بوده و نیازی به وارد کردن آن‌ها به صورت دستی نیست. محتویات sources.list به قرار زیر است:

deb http://cdn.debian.net/debian/ sid main
deb-src http://cdn.debian.net/debian/ sid main

deb http://ftp.debian-ports.org/debian unreleased main
deb-src http://ftp.debian-ports.org/debian unreleased main

با دستور زیر در ترمینال می‌توانیم که محتویات sources.list را ببینیم:

$ cat /etc/apt/sources.list

• ترمینال:

ترمینال مورد استفاده به صورت پیش‌فرض xterm است، و این بدان معناست که قابلیتی مثل tab در دسترس نیست. در زیر نمایی از xterm را می‌بینیم.

ولی می‌شه ترمینال گنوم (gnome-terminal) که قابلیت tab داره رو نصب کرد.

• مدیر پنجره:

همان‌طور که از تصور بالا قابل مشاهده است، مدیر پنجره‌ی پیش‌فرض IceWM است.

• مرورگر وب:

به‌صورت پیش‌فرض w3m نصب می‌باشد که تحت ترمینال کار می‌کند. ولی می‌توان iceweasel را از طریق مخازن نصب نمود (که البته فعلاً کار نمی‌کنه https://www.gnu.org/software/hurd/open_issues/libpthread_dlopen.html ) ولی می‌شه وب (epiphany-browser) یا میدوری (midori) رو نصب کرد.

• ویرایشگر:

ویرایش‌گرهای پیش‌فرض emacs، vim، nano و xedit می‌باشند. تصویر زیر تصور ویرایش‌گر ای‌مکس است:

• بروزرسانی و مشکلات ناشی از آن:

نسخه‌ی May 2013  رو با استفاده از دستورهای زیر بروزرسانی کردم.

# apt-get update 

# apt-get dist-upgrade

و پس از دانلود ۱۸۴ مگابایت تغییرات زیر اتفاق افتاد:

Debian GNU/Hurd: از نسخه‌ی ۰٫۳ به ۰٫۵ ارتقا یافت.

grub: از نسخه‌ی ۱٫۹۹ به نسخه‌ی ۲ ارتقا یافت.

GNU Mach: از نسخه‌ی ۱٫۳٫۹۹ به ۱٫۴ ارتقا یافت.

ولی بعد از ری‌استارت دیگه محیط گرافیکی بالا نمی‌یاد و پیغام زیر رو بعد از زدن startx نشون می‌ده:

cannot open keyboard (Not a directory)

که این مشکل ناشی از یک باگ در xkb-data هست. برای رفع این باگ می‌بایستی که xkb-data موجود رو پاک کرد و نسخه‌ی قدیمی‌تر آن را نصب کرد (البته این مشکل حل شده و در نسخه‌های جدید که وارد مخازن می‌شن، حل شده). برای رفع این باگ می‌بایست که مراحل زیر را انجام داد (چون به صورت پیش‌فرض به عنوان کاربر ریشه وارد شدیم، دستورها نیازی به sudo ندارند)

الف: پاک کردن xkb-data:

# dpkg -r --force-depends xkb-data

ب: دانلود نسخه‌ی قدیمی‌تر xkb-data:

# wget http://ftp.tr.debian.org/debian/pool/main/x/xkeyboard-config/xkb-data_2.5.1-3_all.deb

ج: نصب xkb-data قدیمی‌تر:

# dpkg -i xkb-data_2.5.1-3_all.deb

بعد از این‌کار نمی‌دونم که نیازی به ری‌استارت هست یا نه. ولی من انجام دادم:

# reboot

بعد از بالا اومدن، با زدن دستور startx ما فقط یک صفحه‌ی سیاه می‌بینیم. برای رفع اون بایستی به جای startx دستور زیر رو بزنیم:

# startx /usr/bin/icewm-session

• نتیجه‌گیری کلی:

سیستم‌عامل دبیان گنو/هرد در حال حاضر بشدت ناپایدار هست، بعضی از بسته‌های اون مشکل وابستگی (dependency) دارند و قابل نصب نیستند، مثل gdm که باعث می‌شه گنوم (gnome) قابل نصب نباشه. در محیط ویرچوال باکس بسیار کند عمل می‌کنه. با این‌که xfce نسخه‌ی ۴ رو نصب کردم ولی نتونستم با دستور زیر اجراش کنم (با یک صفحه‌ی سیاه روبرو می‌شدم):

# startxfce4

و پایان‌دهنده‌ی کلام این‌که بنظر می‌رسه استفاده از دبیان گنو/هرد تنها مناسب کسانی است که می‌خواهند یا اون رو توسعه بدن یا مشکلات اون رو به توسعه‌دهنده‌ها گزارش بدن.

منابع: +

نصب و راه‌اندازی دبیان گنو/هرد

سلام  دوستان عزیز، در پست قبل به صورت مختصر در رابطه با این صحبت کردیم که دبیان گنو/هرد چیست. حالا در این پست می‌خوایم در این رابطه صحبت کنیم که چجوری می‌شه اون رو به صورت مجازی  با استفاده از ویرچوال‌باکس یا KVM نصب و راه‌‌اندازی کرد.

• قدم اول: نصب برنامه‌ی مجازی‌ساز.
• قدم دوم: دانلود دبیان گنو/هرد.
• قدم سوم: چک کردن md5sum
• قدم چهارم: استخراج کردن فایل
• قدم پنجم: اجرا کردن دبیان گنو/هرد
• قدم پنجم - الف:  اجرا کردن دبیان گنو/هرد  با استفاده از ویرچوال‌باکس
• قدم پنجم - ب:  اجرا کردن دبیان گنو/هرد  با استفاده از KVM
• قدم ششم: وارد شدن به محیط دبیان گنو/هرد

توجه: مجازی‌سازهای مورد استفاده ویرچوال باکس و KVM خواهند بود و سیستم‌عامل میزبان، تریسکل ۶ (یا همون اوبونتو ۱۲٫۰۴) و معماری سیستم‌عامل میزبان x86_64 است.

قدم اول: نصب برنامه‌ی مجازی‌ساز.

برای نصب ویرچوال باکس بر روی توزیع‌های مبتنی بر دبیان می‌توان دستور زیر را در ترمینال وارد نمود:

$ sudo apt-get install virtualbox

و همچنین برای نصب KVM و پوسته‌ی گرافیکی Virtual Machine Manager می‌بایست دستور زیر را در ترمینال وارد نمود:

$ sudo apt-get install qemu-kvm virt-manager

توجه: پوسته‌ی Virtual Machine Manager توسط شرکت ردهت توسعه داده می‌شود.

قدم دوم: دانلود دبیان گنو/هرد.

توسعه دهندگان دبیان گنو/هرد برای راحتی کاربران، نسخه‌ای از آن را به صورت «از قبل نصب شده»، برای دانلود قرار داده‌اند که ما هم از آن نسخه استفاده می‌کنیم و نیازی به نصب آن به صورت دستی نیست. تنها می‌بایست آن  را با «ماشین مجازی» اجرا نمود.

آخرین نسخه‌ی از قبل نصب شده را می‌توان از آدرس زیر دانلود نمود:

http://ftp.debian-ports.org/debian-cd/hurd-i386/current/debian-hurd.img.tar.gz

و همچنین می‌توان در ترمینال با استفاده از دستور زیر دانلود نمود:

$ wget http://ftp.debian-ports.org/debian-cd/hurd-i386/current/debian-hurd.img.tar.gz

نکته ۱: در حال حاضر آخرین نسخه‌ی دبیان گنو/هرد نسخه‌ی May 2013 می‌باشد.

نکته ۲:  تنها معماری موجود از دبیان گنو/هرد معماری i386 می‌باشد.

قدم سوم: چک کردن md5sum.

برای اطمینال از صحت دانلود می‌بایست همیشه md5sum را چک نمود. برای این‌کار با استفاده از ترمینال به پوشه‌ی دانلود فایل دبیان گنو/هرد می‌رویم و با استفاده از دستور زیر در ترمینال یک  مجموعه عدد و حرف به ما نشان داده می‌شود: (فرض می‌کنیم فایل مورد نظر در پوشه‌ی Downloads قرار  داشته باشد).

$ cd Downloads

$ md5sum debian-hurd.img.tar.gz

که حتماً می‌بایست عدد زیر را به ما بدهد:

957bb0768c9558564f0c3e0adb9b317e

نکته: مقادیر md5sum در این آدرس قرار دارد: http://ftp.debian-ports.org/debian-cd/hurd-i386/current/MD5SUMS

در صورت یکی بودن، به مرحله‌ی بعد می‌رویم. در غیر این‌صورت می‌بایست فایل را مجدداً دانلود نمود.

قدم چهارم: استخراج کردن فایل

برای استخراج کردن فایل می‌توان روی فایل موردنظر راست کلیک نموده و گزینه‌ی extract را انتخاب نمود و همچنین می‌توان دستور زیر را در ترمینال وارد نمود:

$ tar xzf debian-hurd.img.tar.gz

بعد از استخراج نمودن فایل خروجی debian-hurd-20130504.img خواهد بود.

قدم پنجم: اجرا کردن دبیان گنو/هرد

به دلیل آشنایی بیشتر کاربران با ویرچوال باکس، ابتدا آن را معرفی می‌نماییم و سپس سراغ kvm می‌رویم.

الف:  اجرا کردن دبیان گنو/هرد  با استفاده از ویرچوال‌باکس

ابتدا می‌بایست ایمیج دانلود و استخراج شده را به فرمت VDI تبدیل نمود. برای این‌کار می‌بایست ابتدا با استفاده از ترمینال به پوشه‌ی فایل موردنظر رفت و دستور زیر را وارد نمود:

$ VBoxManage convertfromraw debian-hurd-20130504.img debian-hurd-20130504.vdi --format vdi

و سپس می‌بایست برنامه‌ی ویرچوال باکس را اجرا نمود. پس از اجرای برنامه‌ی ویرچوال باکس بر روی دکمه‌ی  New کلیک می‌نماییم:

و سپس بر روی Next کلیک نموده و در پنجره‌ی باز شده مطابق زیر عمل نمود:

Name: دلخواه

Operating System: Other

Version: Other/Unknown

و سپس بر روی Next کلیک نموده  و میران حافظه را به صورت دلخواه در قسمت سبز رنگ تعیین نمود.

و سپس بر روی Next کلیک نموده و در صفحه‌ی باز شده ابتدا گزینه‌ی Use Existing Hard Disk را انتخاب نموده و سپس فایل debian-hurd-20130504.vdi را معرفی می‌نماییم. (به پسوند VDI دقت فرمایید.)

و سپس بر روی Next و بعد از آن Create کلیک می‌نماییم. اکنون دبیان گنو/هرد به منوی ویرچوال باکس اضافه گردیده است.

می‌توان با انتخاب آن و کلیک بر روی Start آن را اجرا نمود.

تذکر مهم: برای خارج کردن ماوس و کی‌بورد از ماشین مجازی و اعمال دستور به سیستم‌عامل میزبان می‌بایست به صورت پیش‌فرض ctrl سمت راست را فشار دهید.

ب:  اجرا کردن دبیان گنو/هرد  با استفاده از KVM

بدین منظور ابتدا برنامه‌ی Virtual Machine Manager را اجرا می‌نماییم و بر روی create a new virtual machine کلیک می‌نماییم.

سپس Name را بصورت دلخواه پر می‌کنیم و گزینه‌ی Import existing disk image را انتخاب نمی‌نماییم.

پس از آن روی Forward کلیک نموده و در پنجره‌ی باز شده بر روی Browse کلیک نموده و سپس فایل debian-hurd-20130504.img را معرفی می‌نماییم. (به پسوند img دقت فرمایید.) و سپس OS Type و Version را هر دو Generic انتخاب می‌نماییم.

سپس بروی forward کلیک می‌نماییم. در این صفحه می‌توانیم مقادیر پیش‌فرض برای حافظه را تغییر دهیم. و سپس بر روی forward کلیک می‌نماییم و در صفحه‌ی جدید باز شده در قسمت advanced options معماری (architecture) را i686 تعیین می‌کنیم.

و نهایتاً با کلیک بر روی گزینه‌ی Finish این مرحله تمام می‌شود. حال برای اجرای دبیان گنو/هرد می‌بایست در منوی اصلی یک بار بروی ماشین مجازی راست کلیک نموده و گزینه‌ی run را انتخاب نماییم و سپس دوباره بر روی آن راست کلیک نموده و این‌بار گزینه‌ی Open را انتخاب نمود. و برای بستن آن علاوه بر بستن پنجره‌ی دبیان گنو/هرد می‌بایست بر روی نام آن در منوی اصلی راست کلیک نمایید و سپس shutdown را انتخاب نمایید

ذکر مهم: برای خارج کردن ماوس و کی‌بورد از ماشین مجازی و اعمال دستور به سیستم‌عامل میزبان می‌بایست به صورت پیش‌فرض alt و ctrl سمت چپ را به صورت همزمان فشار دهید.

قدم ششم: وارد شدن به محیط دبیان گنو/هرد

بدین منظور بعد از اجرای دیبان گنو/هرد توسط ویرچوال‌باکس یا Virtual Machine Manager به منوی «گراب» می‌رسیم. در گراب نام سیستم‌عامل و نسخه‌ی هسته‌ی آن که «ماخ» می‌باشد نوشته شده است. همان طور که در عکس زیر مشاهده می‌کنید، هسته‌ به صورت دقیق‌تر «ماخ» است و نه «هرد» ولی برای نام‌گذاری از هرد استفاده شده و سیستم‌عامل به نام «دبیان گنو/هرد» شناخته می‌شود. گراب بعد از پنج ثانیه به صورت خودکار به مرحله‌ی بعد می‌رود.

و سپس  می‌بایست نام‌کاربری را root، و بدون نیاز به پسورد، وارد کرد.

در صفحه‌ی جدید که مانند زیر است، می‌توان به صورت متنی کار کارد یا با وارد کردن دستور startx  وارد محیط گرافیکی شد.

و مثلاً از ای‌مکس  عزیز و دوست‌داشتنی که آخرین نسخه‌، یعنی ۲۴، هست لذت برد.

سخن آخر: دبیان گنو/هرد هنوز به مرحله‌ی پایداری نرسیده و نمی‌توان از آن به صورت همیشگی استفاده نمود.

منبع مورد استفاده: +

در پست بعد در رابطه با اولین تجربه‌ام با دبیان گنو/هرد می نویسم.

دبیان گنو/هرد

سلام دوستان عزیز، در این پست می‌خوایم در یک خط بگیم که دبیان گنو/هرد چیست.

به طور خلاصه:

دبیان گنو/هرد همون توزیع معروف و پرکاربرد دبیان گنو/لینوکس هست که هسته‌ی اون به جای اینکه لینوکس باشه، هرد هست.

بعضی از تفاوت‌های دو هسته ی لینوکس و هرد:

•   هرد هنوز به پایداری مناسب برای استفاده‌ی روزمره نرسیده، در صورتی که سال‌هاست لینوکس به پایداری بسیار عالی رسیده.
  
• دبیان گنو/لینوکس برای هر نوع استفاده‌ای مناسب است :) ولی دبیان گنو/هرد نیست و تنها کسانی باید از آن استفاده کنند که علاقه‌مند باشند.
• از لحاظ معماری لینوکس به صورت یکپارچه است ولی هرد به صورت ریزهسته.
  
• لینوکس توسط بنیاد لینوکس توسعه داده می‌شه ولی هرد توسط پروژه‌ی گنو که زیر نظر بنیاد نرم‌افزار آزاد است.
• در هسته‌ی لینوکس کدهای غیرآزاد برای راه‌اندازی بعضی سخت‌افزارها موجود است ولی در هرد نیست.
  

مطالعه‌ی بیشتر:

وب‌گاه رسمی دبیان گنو/هرد

ویکی‌پدیا انگلیسی در رابطه با دبیان گنو/هرد

ویکی‌پدیا انگلیسی در رابطه با گنو/هرد

مطلب بعد:

در پست بعد در رابطه با «نصب و راه‌اندازی دبیان گنو/هرد» صحبت خواهد شد.